Firmalarımızın Ticaret Bakanlığı İhracat Destekleri arasında en çok kullandığı desteklerin başında “Seyahat Desteği” gelmekte idi. 15 Nisan 2024 tarihinden itibaren seyahat desteği mevzuatı önemli ölçüde değişti. Yeni dönemde bu destekten faydalanmak isteyen firmalar için yeni şartlar ve süreçler var. Seyahat desteğinden yararlanmak için yurtdışı pazar araştırması raporu hazırlayıp Ticaret Bakanlığına ön onay için başvurmak gerekli. Bu yazımızda, yurtdışı pazar araştırması desteği hakkında detayları, başvuru sürecini ve İGE A.Ş. ile Eximbank gibi finansal destekler ile ilişkisini ve bu desteğin nasıl kullanılacağını ele alacağız.
Yurtdışı Pazar Araştırması Desteği Nedir?
Yurtdışı pazar araştırması desteği, ihracat yapmayı planlayan veya yurtdışı pazarlarını genişletmek isteyen şirketlerin belirli seyahat ve araştırma masraflarını karşılamak için sağlanan bir devlet desteğidir. Bu destek kapsamında, yurtdışı pazar araştırması yapmanız, bu araştırma kapsamındaki belirlenen ülkelere yaptığınız yurtdışı seyahatleri ve konaklama masrafları geri ödeniyor.
15 Nisan 2024’te Yapılan Mevzuat Değişiklikleri
15 Nisan 2024 tarihinde yurtdışı pazar araştırması desteği için başvuru süreçleri değişti. Artık,
- İhracat Planı Onayı Zorunluluğu: Yurtdışı pazar araştırması desteğinden faydalanmak isteyen şirketler, artık öncelikle Ticaret Bakanlığı’na bir ihracat planı sunmak ve bu plan için ön onay almak zorunda. İhracat planında şirketlerin hedef pazarları, pazara giriş stratejileri ve ihracat hedefleri olmalı.
- Danışmanlık Hizmeti: İhracat planının hazırlanması sürecinde, şirketler Ticaret Bakanlığı tarafından onaylı danışmanlık firmalarından destek alabilir. Bu hizmet kapsamında sağlanan danışmanlık giderleri de destek kapsamında.
- Destek Kapsamındaki Hedef Pazarlar: İhracat planında belirtilen hedef pazarlara yönelik olarak yapılan seyahat ve konaklama giderleri desteklenir. Bu nedenle, ihracat planı hazırlarken hedef pazarların doğru belirlenmesi önemlidir.
Yurtdışı Pazar Araştırması Desteğinden Kimler Faydalanabilir?
Yurtdışı pazar araştırması desteğinden faydalanmak isteyen firmaların belirli koşulları yerine getirmesi gerekmektedir:
- İhracat Planı Onayı: Danışmanlık hizmeti ile hazırlanan veya şirketin kendi bünyesinde oluşturduğu ihracat planı, Ticaret Bakanlığı’na sunularak onaylanmalıdır. Bu plan onaylanmadan destek başvurusu yapılamaz.
- İhracatçı Birliklerine Üyelik: Şirketlerin, Türkiye’deki ihracatçı birliklerine kayıtlı olmaları gerekmektedir. Bu, destek sürecinin ilk adımıdır.
- DYS Kayıt Zorunluluğu: Ticaret Bakanlığı’nın Destek Yönetim Sistemi (DYS) üzerinden kayıt yaptırmak zorunludur. Bu sistem üzerinden başvuru yapılarak süreç yönetilir.
Destek Kapsamında Karşılanan Giderler Nelerdir?
Yurtdışı pazar araştırması desteği kapsamında Ticaret Bakanlığı tarafından karşılanan başlıca giderler şunlardır:
- Ulaşım Giderleri: Uluslararası uçak biletleri (ekonomi sınıfı) ve şehirler arası ulaşım giderleri desteklenir. Ancak, şehir içi ulaşım giderleri destek kapsamı dışındadır. Ayrıca, seyahat edilen ülkede ve seyahat süresince desteklenen uçuşların ekonomi sınıfında olması gerekmektedir.
- Konaklama Giderleri: Oda ve kahvaltı dahil konaklama harcamaları belirli limitler dahilinde karşılanır. Güncel olarak 2024 yılı için gecelik destek limiti 6.952 TL’dir. Konaklamanın süit oda veya daire tipi olmaması gerekmektedir.
- Görüşme Masrafları: Hedef pazardaki potansiyel müşteriler ve iş ortakları ile yapılan görüşmelerin masrafları destek kapsamındadır. En az iki farklı firmayla yapılan görüşmeler destek için zorunlu kriterler arasında yer alır.
Yurtdışı Pazar Araştırması Desteğine Nasıl Başvurulur?
Bu destekten faydalanmak isteyen firmalar, başvuru sürecini doğru bir şekilde yönetmelidir. Başvuru adımları şu şekildedir:
- İhracat Planının Hazırlanması ve Onayı: Şirketler, belirlenen hedef pazarlara yönelik stratejik bir ihracat planı hazırlar. Bu plan, pazara giriş stratejilerini, ürünlerin hedef pazardaki potansiyelini ve pazardaki rakip analizini içermelidir. Planın onayı için Ticaret Bakanlığına başvuruda bulunulmalıdır.
- Danışmanlık Hizmeti: Danışmanlık hizmeti alınarak hazırlanan ihracat planları, bakanlık onayına sunulur. Bu hizmet için Ticaret Bakanlığı tarafından belirlenen kriterlere uygun danışmanlık firmaları seçilmelidir.
- DYS Üzerinden Kayıt ve Başvuru: Başvuru, Ticaret Bakanlığı’nın Destek Yönetim Sistemi (DYS) üzerinden yapılır. Başvuru sırasında konaklama faturaları, uçak biletleri ve yapılan görüşmelere dair detaylı bilgiler sisteme yüklenmelidir.
- Seyahat Dönüş Tarihinden İtibaren 3 Ay İçinde Başvuru: Destek başvurusu, seyahat dönüş tarihinden itibaren 3 ay içinde tamamlanmalıdır. Bu süre içinde başvurusu yapılmayan destek talepleri değerlendirmeye alınmaz.
İhracat Planının Onaylanmasının Avantajları: İGE A.Ş. ve Eximbank Desteği
İhracat planı onaylanan şirketler için Ticaret Bakanlığı; İGE A.Ş. ve Eximbank aracılığıyla ek finansman olanakları sunmaktadır. Bu destekler, ihracat sürecinde şirketlerin likidite ihtiyaçlarını karşılamalarına yardımcı olur.
- Prefinansman Olanakları: İhracat planı onaylanan şirketler, ihracat planında belirtilen faaliyetlere yönelik olarak Eximbank’a başvuru yaparak, İGE A.Ş. kefaletiyle prefinansman kredisi kullanabilirler. Bu kredi, ihracat süreçlerindeki nakit akışını düzenleyerek, planlı yatırımların gerçekleştirilmesini sağlar.
- İGE A.Ş. (İhracatı Geliştirme Anonim Şirketi): Onaylanmış ihracat planına sahip şirketler, İGE A.Ş. aracılığıyla kredi kefalet desteği alabilirler. İGE A.Ş., ihracatçı firmalara Eximbank tarafından sağlanan kredilere kefalet sağlayarak, şirketlerin krediye daha kolay erişimini sağlar.
- Eximbank Kredileri: Onaylanmış ihracat planı bulunan şirketler, Eximbank’a başvurarak ihracat öncesi ve ihracat sonrası finansman kredilerinden faydalanabilirler. Bu krediler, özellikle ihracat planında belirtilen hedef pazarlara yönelik yapılacak faaliyetler için kullanılabilir.
Yurtdışı Pazar Araştırması Desteğinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Destekten faydalanmak isteyen şirketlerin dikkat etmesi gereken önemli noktalar şunlardır:
- Hedef Ülkelerle Sınırlı Destek: Onaylanmış ihracat planında belirtilen hedef ülkelere yapılan seyahatler desteklenir. Tüm yurtdışı seyahatler bu kapsamda değildir.
- Görüşme Yapılmayan Ülkelerde Harcama Desteği Yok: Seyahat edilen ülkede görüşme yapılmayan günler için konaklama giderleri desteklenmez. Ayrıca, görüşme yapılmayan ülkelerden yapılan dönüşler de destek kapsamında değerlendirilmez.
- Harcama Belge ve Faturalarının İbrazı: Tüm harcamalar için fatura ve ödeme belgelerinin ibraz edilmesi gerekmektedir. Elektronik biletlerin yanı sıra, konaklama için otel faturası ve detaylı rezervasyon bilgileri de başvuru evrakları arasında yer almalıdır.
- Danışmanlık Şirketi Kriterleri: Eğer ihracat planı hazırlama aşamasında bir danışmanlık hizmeti alınacaksa, danışmanlık şirketinin en az 3 yıldır faaliyet gösteriyor olması ve bünyesinde en az 5 danışmanın bulunması gerekmektedir.
Ticaret Bakanlığı Yurtdışı Pazar Araştırması Şablonu Ek 2 formuna ulaşmak için tıklayın.
Yurtdışı Pazar Araştırması Desteğinin Avantajları Nelerdir?
Ticaret Bakanlığı’nın sağladığı yurtdışı pazar araştırması desteği, şirketlerin uluslararası pazarlarda daha etkin bir şekilde rekabet edebilmesi için önemli avantajlar sunar:
- Maliyetlerin Azaltılması: Ulaşım ve konaklama gibi temel masrafların belirli oranlarda karşılanması, şirketlerin bütçesini rahatlatır ve yurtdışı pazarlarına daha rahat odaklanmalarını sağlar.
- Doğrudan Pazar Bilgisi Elde Etme: Hedef pazardaki potansiyel müşterilerle doğrudan temas kurma imkânı sunarak, pazarın dinamiklerini ve müşteri taleplerini yerinde gözlemleme fırsatı verir.
- Rekabet Avantajı Sağlar: Yurtdışı pazarları yakından tanıyan şirketler, rekabet avantajı elde eder ve pazarlama stratejilerini daha doğru belirleyebilir. İhracat planları doğrultusunda yapılan bu araştırmalar, şirketlerin uzun vadeli stratejik planlamalarına katkı sağlar.
Michael Porter’ın Rekabet Analizine Uygun Örnek Pazar Araştırması Raporu için tıklayın.
Sonuç: Yurtdışı Pazar Araştırması Desteği ile Global Pazarların Kapısını Aralayın
Ticaret Bakanlığı’nın yurtdışı pazar araştırması desteği, ihracat yapmak isteyen şirketler için önemli bir fırsat. 15 Nisan 2024’te yapılan mevzuat değişiklikleriyle birlikte, ihracat planı onayı ve danışmanlık hizmeti gibi yeni şartlar geldi. Bu destek kapsamında hazırlanan rapor ile İGE A.Ş. ve Eximbank desteklerinden de faydalanmak mümkün.
